Będąc właścicielem ogrodu, masz to wszystko pod ręką – trawę ściętą po koszeniu, chwasty z pielenia, liście, które opadły z drzew, gałęzie po przycinaniu krzewów. Chcesz to wyrzucić? Nie warto! Zamiast wyrzucać ułóż odpadki w kompostowniku, aby zamienić je w życiodajny kompost. Jak zrobić kompostownik ogrodowy betonowy, plastikowy czy z palet? U nas znajdziesz ciekawe pomysły i projekty do zastosowania na każdej działce. Dzięki temu będziesz ekologiczny i… zaoszczędzisz parę złotych.
Kompostownik na działce to pojemnik do składowania odpadów biodegradowalnych, w tym pozostałości po pracach ogrodniczych czy z gospodarstwa domowego: obierek warzyw, popiołu drzewnego, resztek warzyw i owoców, skorupek jajek, fusów z kawy, niezadrukowanego papieru. Tym samym jest to sposób na ograniczenie ilości śmieci wywożonych na wysypiska. Kompostownik w ogrodzie umożliwia przemianę materii organicznej na naturalny nawóz do użyźniania gleby.
Spis treści
Kompostownik domowy
Do wyboru mamy różne rodzaje kompostowników. Najprostszą metodą kompostowania jest usypanie w ustronnym miejscu pryzmy, gdzie składuje się resztki organiczne z ogrodu i kuchni. Na spodzie warto umieścić rozdrobnione gałęzie i suche patyki, dzięki czemu do wnętrza pryzmy dostawać się będzie tlen. Jeśli chciałbyś tę pryzmę umieścić w skrzyni, zbuduj sobie lub kup kompostownik drewniany, betonowy, plastikowy lub nawet z siarki ogrodowej. Do wyboru.
W takim przypadku pryzma kompostowa będzie ograniczona po bokach niepełnymi ściankami z otworami, przez które do wnętrza dostaje się tlen. Istnieją również kompostowniki zamknięte z czterema ściankami i pokrywą, dzięki czemu łatwiej w nich u uzyskanie wyższej temperatury, a przez to szybsze przekształcenie odpadów organicznych w kompost. Są kompostowniki jedno-, dwu- oraz trzykomorowe. Ciekawym rozwiązaniem są kompostowniki obrotowe z plastikowej czy metalowej beczki, która ułożona jest na metalowych nóżkach.
Jak zrobić kompostownik ogrodowy?
Jak zbudować kompostownik? Aby samodzielnie sporządzić drewniany kompostownik ogrodowy potrzebujesz deski drewniane, garść gwoździ, młotek, szlifierkę, impregnat lub pokost. Przed przystąpieniem do tworzenia konstrukcji oczyść deski z resztek farby, przeszlifuj i pomaluj preparatem ochronno-dekoracyjnym. Kompostownik z drewna powinien mieć ok. 150 cm wysokości, a jego objętość nie powinna przekraczać 1-2 m3.
Budowa kompostownika nie powinna być trudna nawet dla mało zaawansowanego majsterkowicza. Na wstępie pierwszą paletę ułóż jako podstawę, zaś kolejne pionowo jako ściany, po czym zbij je ze sobą gwoździami. Na dnie kompostownika ułóż pocięte gałązki (na wysokość ok. 20 cm), które będą warstwą drenażową. Następny poziom powinna stanowić ziemia ogrodowa lub zeszłoroczny kompost. Zostaw przerwy między deskami, by uzyskać swobodny przepływ powietrza, dzięki czemu odpadki nie będą gniły.
Jak zrobić kompost?
Po utworzeniu warstwy o grubości około 30 cm kompostu można dodać specjalny środek bogaty w bakterie lub przepracowany kompost, co rozrusza proces kompostowania. Do korzystnych substancji zaliczamy azot (w postaci nawozu organicznego zwiększa aktywność mikroorganizmów w kompoście) oraz wapna nawozowe (regulują wartość pH gleby i zwiększają aktywność organizmów glebowych).
Dokładaj do kompostownika odpadki na przemian z warstwami ziemi. Taki przekładaniec powinien się powtarzać aż do zapełnienia pojemnika. Co 2-3 tygodnie kompost powinniśmy wymieszać, aby przywrócić prawidłową cyrkulację powietrza. W sprzyjających warunkach kompost może być gotowy już w dwa miesiące, ale powinniśmy założyć, że trzeba będzie na niego poczekać nawet sześć miesięcy. Podczas upalnego lata zbyt suchy kompost należy obficie polewać wodą.
Proces kompostowania przyspieszają dżdżownice, które spulchniają i napowietrzają glebę. Odchody tych stworzeń zawierają duże ilości substancji odżywczych, dzięki czemu wytwarza się biohumus, który wpływa na jakość kompostu. Warto pamiętać, że dobrze wykonany kompost nie cuchnie. Jeżeli czujemy zgniliznę, to prawdopodobnie powinniśmy go wymieszać. Na zimę możemy pryzmę przykryć matą słomianą, przez co kompost nie zamarznie i nawet w tym okresie będzie pracował. Kompost jest gotowy, gdy strukturą przypomina głęboką ściółkę leśną.
Jak zrobić kompostownik z palet?
Samodzielnie możemy tanio i szybko zrobić kompostownik z palet. Budowa zajmie nam niewiele czasu. Używane palety znajdziemy na budowach czy przy magazynach sklepowych. Nowe palety oferują składy drewna oraz budowlane. Zanim przystąpimy do montażu kompostownika, musimy oczyścić podłoże, na którym stanie pojemnik na kompost.
Do sporządzenia drewnianego kompostownika z palet potrzebujemy cztery palety z niewielkimi przerwami między deskami oraz śruby z podkładkami i nakrętkami oraz wiertarkę do połączenia europalet. Gotowy kompostownik z palet jest narażony na działanie czynników atmosferycznych, dlatego może nam służyć przez 3-4 lata. Jeśli myślisz o trwalszym pojemniku, rozejrzyj się za kompostownikiem plastikowym lub betonowym.
Kompostownik plastikowy
Trwałym rozwiązaniem w ogrodzie jest kompostownik betonowy, odporny na mróz i wysokie temperatury. W handlu dostępne są konstrukcje z betonowych modułów, które pozwalają na uzyskanie odpowiedniej wysokości i długości pojemnika z możliwością dalszej rozbudowy. W sklepach budowlanych dostępne są również zamykane kompostowniki plastikowe. Ich zaletą jest kompaktowa budowa, lecz wadą może być słaba cyrkulacja powietrza w przypadku braku otworów wentylacyjnych.
