Obecnie zaobserwować można rosnące zainteresowanie oszczędzaniem energii elektrycznej i tym samym oświetleniem energooszczędnym. Odkąd wynaleziono żarówkę, światło towarzyszy nam nieustannie zarówno w dzień jak i w nocy, przy pracy jak i odpoczynku. Czy wyobrażamy sobie życie bez światła i energii elektrycznej? Czy dalibyśmy radę funkcjonować w zupełnych ciemnościach? Wydaje się to być trudne w obecnych czasach, w których mamy do wyboru różnorodne źródła światła. Przyjrzyjmy się zatem, czym różni się tradycyjna żarówka od żarówek energooszczędnych oraz żarówek LED – które rozwiązanie wybrać, czym kierować się przy zakupie i na co zwrócić uwagę – o tym przeczytasz poniżej!
Spis treści
Zalety i wady powyższych źródeł światła
Źródłem sztucznego światła są żarówki- mamy do dyspozycji różne rozwiązania i to tak naprawdę różnorodnych źródeł światła począwszy od tradycyjnych żarówek po żarówki energooszczędne i żarówki LED.
Każde z tych rozwiązań wiąże się z innymi nakładami finansowymi na ich zakup, zużyciem prądu, wydajnością, mocą i przeznaczeniem. By porównać wszystkie proponowane żarówki, należy wziąć pod uwagę wiele czynników, jak choćby porę roku, gdyż zimą i jesienią potrzebujemy oświetlenia przez większość dnia i w nocy, latem natomiast zużywamy o wiele mniej energii elektrycznej, przeznaczając ją na oświetlenie.
Oto kilka informacji na temat każdej z nich, by wspomóc decyzję na temat tego, jakie wybrać rozwiązanie, które najbardziej nam odpowiada.
Tradycyjna żarówka
- Żarówka tradycyjna to dobrze nam znana szklana bańka, w której jest gaz szlachetny -np. argon z domieszką azotu. Wewnątrz znajduje się żarnik wolframowy, który pod wpływem przepływającego prądu nagrzewa się do białości do ok. 2200 stopni Celsjusza i świeci. Skoro nagrzewa się, to nieco bardziej przypomina grzejnik niż źródło światła, gdyż ok 95% pobieranego prądu jest spożytkowana na energię cieplną a zaledwie 5% na świecenie – zużycie energii jest więc spore.
- Żywotność żarówek tradycyjnych przeznaczona jest na ok. 1000 godzin pracy.
- Ma bardzo atrakcyjną cenę, gdyż cena tradycyjnej żarówki jest najniższa na rynku spośród pozostałych źródeł światła -żarówka tradycyjna kosztuje najmniej, ale za jej „pracę” należy zapłacić najwięcej
- Żarówka 40W to pobór mocy 40KWh/1000 h
Żarówka energooszczędna
- Żarówka/świetlówka energooszczędna, jak sama nazwa wskazuje, ma pomagać
w oszczędzaniu energii elektrycznej. Zbudowana jest z korpusu i szklanej rurki, która może być formowana w różnorodne kształty – wypełnia się ją mieszaniną gazów, które pod wpływem wyładowania elektrycznego emitują promieniowanie UV, które z kolei pada na biały proszek pokrywający szczelnie obudowę. Jest on swego rodzaju filtrem, który absorbuje promieniowanie UV, a sam emituje promieniowanie widzialne. - W tego typu żarówkach/świetlówkach, w mieszaninie gazów występuje niewielka ilość rtęci.
- Żywotność takiej żarówki przeznaczona jest na 8 000 – 10 000 godzin.
- Żarówka energooszczędna w czasie pierwszych pięciu sekund, kiedy się rozgrzewa
i pobiera dużo energii elektrycznej, bo ponad 24 W. Ponieważ to źródło światła na starcie zużywa dużo prądu, to jego częste włączanie i wyłączanie jest nieekonomiczne, podnosi koszty jego eksploatacji i sprawia, że taka żarówka będzie krócej świeciła. - Cena zakupu świetlówek jest wyższa niż tradycyjnych żarówek.
- Przyjmuje się, że koszt świecenia żarówki energooszczędnej jest o ok 22% niższy niż w przypadku żarówki tradycyjnej i jedna taka żarówka może zastąpić
10 tradycyjnych o tej samej mocy. - W przypadku świetlówek energooszczędnych koszty ich eksploatacji mogą być jeszcze wyższe, jeśli często będziemy je włączać i wyłączać, gdyż przez pierwsze
5 sekund żarówka pobiera prawie 3-krotnie więcej energii niż podczas normalnej pracy. - świetlówka energooszczędna wytrzyma najwięcej włączeń i wyłączeń.
- Żarówka 9W – pobór mocy 9KWh/1000 h ( odpowiednik 40W tradycyjnej żarówki)
Żarówka LED
- Żarówka LED to wiele połączonych ze sobą diod, których duża ilość sprawia, że żarówka świeci bardzo jasno. Technologia LED rozwija się bardzo szybko, dlatego też często w żarówkach tych można spotkać coraz bardziej nowoczesne i wydajne diody. Poza diodami znajduje się jeszcze sterownik, obudowa i czasem układ optyczny, który ma za zadanie wzmocnić, rozproszyć lub skierować wiązkę światła
w odpowiednie miejsce. - Żywotność takiej żarówki przeznaczona jest na 20 000 – 50 000 godzin.
- Jedna żarówka LED może zastąpić 20 tradycyjnych żarówek.
- Koszt zakupu jest dość wysoki.
- Można przyjąć, że koszt świecenia żarówki ledowej jest o ok. 35% niższy niż
w przypadku żarówki tradycyjnej. - Żarówka LED zużywa najmniej energii elektrycznej, ale kosztuje, generuje najmocniejszy strumień światła i jest najtrwalsza.
- Żarówka 6,5W – pobór mocy 7KWh/1000 h ( odpowiednik 40W tradycyjnej żarówki
i 9W żarówki energooszczędnej).
Jak przeliczyć moc poszczególnych źródeł światła
Najprostszym sposobem, żeby porównać np. żarówkę LED do żarówki tradycyjnej, należy pomnożyć moc żarówki LED x 10 a od otrzymanego wyniku odjąć ~30%
Pamiętajmy jednak, że jest to uniwersalny wzór, a warto wiedzieć o tym, że każdy produkt może mieć inną wydajność. Dwie żarówki LED o mocy 10W, ale różnych producentów, mogą dawać inną ilość światła.
Przelicznik -porównanie żarówki tradycyjnej żarówki i lampy LED:
- 30W – żarówka o mocy 4~5W LED,
- 40W – żarówka o mocy 6~8W LED,
- 50W – żarówka o mocy 6~8W LED,
- 70W – żarówka o mocy 9~10W LED,
- 100W – żarówka o mocy ~15W LED.
Barwa światła
Barwę światła wyraża się w Kelwinach -K -im więcej Kelwinów, tym światło bardziej białe
i zimne.
Aby dobrze się czuć, aby nasze oczy w pracy mogły wszystko dobrze widzieć a w strefie relaksu odpoczywać, należy dobierać do każdej ze stref odpowiednie oświetlenie.
- Światło o barwie 5000K -6500 K (barwa dzienna) – miejsca, gdzie wykonywana jest praca wymagająca wysiłku wzrokowego, doświetlanie pomieszczeń w ciągu dnia – praca zawodowa, biura, reklamy, ekspozycje sklepowe, szyldy.
- Światło o barwie 3800K -4300 K (chłodna-biała) – korytarze, halle, przedsionki, oświetlenie zewnętrzne, parki, place zabaw, oświetlenie uliczne itp. Takie światło powinno być w miejscach, gdzie nie pracujemy i nie odpoczywamy
- Światło o barwie 3000 K -3500 K (barwa biała) – miejsca gier, zabaw, rozrywki.
- Światło o barwie 2700 K -2900 K (ciepła-biała) – miejsca, w których odpoczywamy, czyli sypialnie, kąciki prasowe, salony itp.
Podsumowanie
Analizując wszystkie czynniki wpływające na ocenę poszczególnych źródeł oświetlenia, łatwo można zauważyć, że wśród wszystkich opisywanych żarówek prym wiedzie oświetlenie LED, które jawi się jako oświetlenie uniwersalne, do różnorodnych rozwiązań i zastosowań.
Z powodzeniem możemy go stosować w każdym pomieszczeniu w domu, dostosowując jego moc, ilość źródeł światła, barwę światła do naszych warunków i preferencji – co prawda koszt zakupu takiego oświetlenia jest wysoki, niemniej jednak eksploatacja i mniejsze rachunki za prąd są wystarczającym czynnikiem, by takie właśnie oświetlenie stosować
w domu.
