Rusztowaniami zwykło nazywać się tymczasowe konstrukcje budowlane, służące do wykonywania robót na wysokości, a także do bezpiecznego utrzymania materiałów i narzędzi. Z ich montażem i użytkowaniem wiążą się określone przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. Sprawdź, jakie to zasady i co robić, aby praca na rusztowaniach nie zagrażała zdrowiu i życiu zarówno robotników, jak i osób znajdujących się w bliskim otoczeniu.
Spis treści
- Jakie ryzyko niesie za sobą praca na rusztowaniach?
- Zasady budowy konstrukcji rusztowania
- Zasady bezpieczeństwa pracy na rusztowaniu
- Środki ochrony indywidualnej pracowników wysokościowych
- Jakie przepisy określają zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych z wykorzystaniem rusztowań?
- Czy rusztowanie własnej roboty jest zgodne z przepisami BHP?
- BHP pracy na rusztowaniach — Podsumowanie
Jakie ryzyko niesie za sobą praca na rusztowaniach?
Pracownicy wykonujący roboty budowlane na rusztowaniach zaliczają się do grupy osób narażonych przede wszystkim na upadki. Nieprawidłowości konstrukcyjne rusztowania, a także nieostrożność i brak przeszkolenia mogą okazać się prawdziwym zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia osób pracujących na wysokościach.
Upadki nie są jedynymi zagrożeniami, z którymi trzeba się liczyć, prowadząc roboty budowlane z wykorzystaniem rusztowań tymczasowych. Niebezpieczeństwo mogą stwarzać również ostre krawędzie podestów, obecność przewodów elektrycznych, trudne warunki atmosferyczne, a także nieostrożność samych pracowników, którzy np. mogą nieopatrznie upuścić narzędzia z dużej wysokości, czy podjąć próbę wykonywania obowiązków, będąc pod wpływem substancji odurzających.
Rygorystyczne przestrzeganie przepisów BHP może skutecznie wpłynąć na ograniczenie ilości wypadków przy pracy na wysokościach. Stąd też warto przeprowadzać regularne szkolenia dla pracowników, jak również bezwzględnie żądać ich przestrzegania, nie godząc się na odstępstwa.
Zasady budowy konstrukcji rusztowania
Przede wszystkim budowę rusztowania można powierzyć jedynie osobie posiadającej odpowiednie ku temu uprawnienia. Są one wydawane przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie, bo uprzednim przejściu kursu i zdaniu egzaminu.
Wykonanie konstrukcji rusztowania powinno być poprzedzone wykonaniem jego planu. Samo rusztowanie musi być stabilne, wyposażone we wszystkie wymagane elementy, pod kątem umożliwiającym odpływ wód opadowych i udźwigu dostosowanym do ilości pracowników czy ciężaru materiałów budowlanych. Według rozporządzeń, minimalna składowa pozioma jednego zamocowania powinna wynosić 2,5 kN, natomiast minimalna odległość odsunięcia rusztowania to 0,2 m.
Kolejnym wymogiem jest opatrzenie rusztowania tablicą informacyjną o maksymalnym obciążeniu pomostów oraz zawierającą dane wykonawcy rusztowania. Co więcej, rusztowanie może zacząć być użytkowane jedynie po pozytywnym odbiorze konstrukcji przez kierownika budowy i wpisaniu tego faktu do protokołu odbioru technicznego w dzienniku budowy. Właściwie zbudowane rusztowanie ma zapewniać komfortowe dojście do stanowiska pracy i oczywiście bezpieczeństwo przebywających na nim osób.
Ważnym elementem jest także konieczność ponownego odbioru przez kierownika budowy po wszystkich przerwach roboczych dłuższych niż 10 dni, a także każdorazowo po intensywnych zdarzeniach atmosferycznych, oczywiście z odnotowaniem tego faktu do dziennika budowy.
Zasady bezpieczeństwa pracy na rusztowaniu
Każdy pracownik mający wykonywać swoje obowiązki na rusztowaniu powinien przejść odpowiednie szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na wysokościach. Co więcej, musi posiadać aktualne orzeczenie lekarskie o braku jakichkolwiek przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania tego typu robót.
Pracownicy mogą poruszać się po rusztowaniu jedynie w obrębie ciągów komunikacyjnych, ruchomych podestów roboczych i po drabinkach przeznaczonych do tego celu od strony wewnętrznej. Nie można montować i używać drabinek od strony zewnętrznej.
Zabronione jest przebywanie na rusztowaniu w stanie nietrzeźwości, a także pozostawianie na nim narzędzi i materiałów budowlanych po zakończeniu pracy. W przypadku niesprzyjających warunków atmosferycznych, takich jak silny wiatr czy opady, prace na rusztowaniu powinny zostać przerwane.
Środki ochrony indywidualnej pracowników wysokościowych
Zgodnie z obowiązującymi przepisami BHP, w zależności od wysokości i rodzaju wykonywanych prac na rusztowaniu robotnicy powinni być wyposażeni w odpowiednie środki ochrony indywidualnej, do których należą takie elementy, jak:
- kask ochronny,
- szelki i uprzęże,
- liny asekurujące,
- urządzenia samohamowne,
- amortyzatory.
Jakie przepisy określają zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych z wykorzystaniem rusztowań?
Wymagania prawne dotyczące bezpiecznego i prawidłowego użytkowania rusztowania, znajdziemy w następujących aktach prawnych:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. 2003 nr 47 poz. 401);
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 nr 129 poz. 844);
- Ustawa Prawo Budowlane (Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414).
Czy rusztowanie własnej roboty jest zgodne z przepisami BHP?
Zdarzają się sytuacje, zwłaszcza w budownictwie domów systemem gospodarczym, że inwestorzy decydują się na wykonanie rusztowania samodzielnie, zazwyczaj z drewnianych belek i desek. Nie jest to zabronione, jednak w większości przypadków jest to niewłaściwe pod względem bezpieczeństwa. Rusztowania „samoróbki” najczęściej pozbawione są podstawowych elementów bezpieczeństwa, a więc znacznie bardziej narażają pracowników na wypadki.
Na zdrowiu i życiu nigdy nie powinniśmy oszczędzać, stąd lepiej postawić na wynajem rusztowań aluminiowych lub stalowych. Z pewnością profesjonalne rusztowania są znacznie bezpieczniejsze i spełniają wymagania określone w rozporządzeniu ministra infrastruktury.
BHP pracy na rusztowaniach — Podsumowanie
Pamiętajmy, że przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pracy na rusztowaniach oraz dbałość o zwiększoną świadomość pracowników o zagrożeniach są kluczowe dla zapewnienia bezpiecznego środowiska pracy. Wszelkie prace związane z budową i użytkowaniem rusztowań powinny być wykonywane jedynie przez osoby odpowiednio do tego przeszkolone. Jeśli jesteśmy świadkami braku przestrzegania zasad BHP, nie bójmy się reagować! Być może, zgłaszając ten fakt, ratujemy czyjeś zdrowie lub życie.
Artykuł sponsorowany.
